2022ko martxoa Inprimatu

Zer gertatu zen martxoan?


Martxoaren 2an eta 17an, COVIDaren pandemia hasi zenetik izan

ditugun lehen bisitak jaso genituen. Hilaren 3an, Sopuertako San

Viator Institutuko DBHko 1. mailako hogei ikasle inguru etorri

zitzaizkigun,

alt

eta hilaren 17an, ostera, Balmasedako Institutuko maila bereko

ikasleak.

alt




Hileko lorea: marrubia (Fragaria sp).
alt

Basamarrubia edo metra gure webgunean aurkeztu genizuen. Uste

kabea izan da landatutako marrubi bat martxoaren hasieran loretan

ikustea gure baserrian, baina ziurrenik joan den hileko eguraldi epe-

laren emaitza izan da. Baserriko baratzeetan ez dugu marrubi-landare

askorik, eta ditugunak geure kontsumorako dira.




Egurraldia dela eta....

Martxoan, eguraldi-baldintza oso bitxiak izan genituen, 7an

egunsenti gorria

alt

eta hala 15ean nola 16an gandua barne. Azkeneko horrek Saharako

hauts gorrixka pila bat ekarri zuen. Hautsa airean esekita egon zen

bi egun horietan.

alt

eta egun bietan dena izan genuen hauts-geruza fin batek estalita,

landareak eta, bazkatzen ari zirenean, behien ahoak ere bai.

alt

Ganduarekin lotutako tenperatura altuen ondorioz (21,8 ºC-ra bitar-

tekoak), egun batean suge bat ikusi genuen (ezin izan dugu zehazki

zein espezietakoa zehaztu).


Hilearen hasieran et bukaeran euria egin zuen, guztiz 229 litro.



Martxoaren 19ko Gueñesko urteroko azoka berriz egin zen, pande-

miaren ondoren lehen aldiz.

alt



Zer jan zuten behiek?

Esne-behiek alpapa- eta ilar-bazka jan zuten, baita pentsu apur

bat eta belar siloratua ere, eta, aurten lehen aldiz, "berdea" eraman

genien.

alt

Joan den hileko bezala, egun eguzkitsuetan, behi lehorrak eta bigan-

txak bazkatzera atera ziren. Gure baserriko bigantxak ukuilu nagusitik

pixka bat urrun dagoen larre batean bazkatu ohi dira, eta hantxe ere

badute beren etxola. Bigantxak lehen aldiz erditzetik gertu daudenean,

baserrira jaitsi eta bertan dauden bigak etxola horretara igotzen ditugu.

alt

Bigantxek belardian ematen dute denbora gehiena, bazkatzen, baina

bazka ere eramaten diegu eguraldiagatik (euria luzaroan edo, bereziki,

elurra ari duenean) ezin direnean etxolatik atera.

alt



Hileko errezeta: Euskal pantxineta

Pantxineta Donostian sortutako euskal tarta tradizionala da. Oinarria

hostorea da, pastel-kremaz beteta dago eta almendrak eransten zaiz-

kio. Izena frantsesezko franchipán hitzetik dator, opil almendraduna

esan nahi du.

Pantxinetarako:

2 hostore-xafla (hostorea egin nahi izanez gero, webguneko beste

errezeta batzuetan ikus dezakezue nola egin)

Arrautza irabiatu 1

100 g almendra xerratu

Glas azukrea


Pastel-kremarako:

500 ml esne

130 g azukre zuri

Limoi baten azala

Kanela-adartxo 1

4 gorringo

40 g arto-irin edo maizena

 

Pastel-kremarako:

1. Berotu esnea azukrearekin batera ontzi batean su motelean.

2. Erantsi limoi baten azala eta kanela-adartxo bat, haien usainak nahas-

teko.

3. Bitartean, nahasi katilu batean arrautza-gorringoak eta maizena.

4. Isuri gorringo- eta maizena-nahaskia esne berora.

5. Berotu dena eta eragin irabiatzeko hagaxkekin, loditu arte. Krema prest

dagoenean, hoztu guztiz hozkailuan.

6. Hoztutakoan, sartu pasteletarako mahuka baten barruan eta

gorde hozkailuan pantxineta osatzeko unera arte.

Pantxinetarako:

1. Berotu labea 170 ºC-tan.

2. Jarri paper begetalezko xafla bat laberako erretilu baten gainean.

3. Zabaldu gainean hostore-geruza bat eta egin zulotxoak sardexka

batekin, egosi bitartean ez dadin puztu.

4. Zabaldu pastel-krema hostore osoaren gainean. Garrantzitsua da

albo bakoitzean 2 hatz inguruko ertzak edo marjinak uztea, gero xafla

biak batu behar baitira.

5. Busti ertz osoa arrautza irabiatuarekin, itsasteko balioko du eta. Ur

pixka batekin dilui dezakezu, hobeto irrista dadin.

6. Estali bigarren hostore-xaflarekin – aurretik sardexka batekin zulatua–

eta batu pieza biak.

7. Sardexka batekin, zigilatu albo guztiak sakatuz eta markatuz.

8. Busti pantxinetaren goialde osoa arrautza irabiatuarekin eta zabaldu

gainean almendra xerratua.

9. Sartu pantxineta labean 170 ºC-tan 45 minutuz.

Aurkezpena: labetik ateratakoan, hautseztatu glas azukrea pantxineta

osoaren gainean iragazki baten laguntzaz. Utzi hozten eta gero moztu

nahi beste zati.



Hilaren amaiera aldera, baratzeko lurra prestatzen hasi ginen; ezin

izan genuen lehenago egin, lurra oso heze zegoelako. Lurra prestatu

ondoren,

alt

tipulak, azak, azaloreak eta urazak landatu genituen, eta patatak,

mahaiko erremolatxa, azenarioak, txiribiak eta ilarrak erein.


Azak eta azaloreak sare batekin babestu genituen, tximeletek beren

arrautzak ez ditzaten bertan errun; barazkion uzta jaso arte, ez dugu

sarea kenduko. Ilarrak ere sareekin babestu genituen, txoriek mokoka

ez jateko, baita lurrean sartutako xafla solidoekin ere, saguei eta sato-

rrei bertatik igarotzea eragozteko. Kasu honetan, xaflak eta sareak

ilarrak ernatutakoan kenduko ditugu.


Martxoaren erdialdean, baratzean landare batzuk baino ez zeuden,

zenbait porru barne. Tamalez, animaliatxoren batek haietako zenbait

jatea erabaki zuen.

alt


Baserriko eguneroko zereginez gain, makinen mantentze-lanak eta

konponketak egin genituen, minda barreiatu genuen eta asunak, ira-

tzeak edo sasiak agertu ziren eremuak garbitu genituen. 2022ko lehen

belar siloratu sorta ere egin genuen.




Martxoaren 24an, legez ezarritako Laneko Arriskuen Ikastaroa egin

genuen, COVIDagatik atzeratu zena. Horrez gain, besteak beste diru-

laguntzetarako, ziurtagirietarako eta jarraipenerako bete beharreko

paper-kopurua handitu egin denez, eta ordenagailu bidez bakarrik egin

daitekeenez, prestakuntza-ikastaro txikia egin genuen gure ezagutzak

eguneratzeko.


Esnearen kalitatea

Parametroa

Emaitza onena

Emaitza

Gantza

>3,70

4,07

Proteina

>3,10

 3,27

Bakteriologia

<100.000

11.000

Zelula somatikoak

c. 150.000

230.000

Inhibidoreak

Ez

Ez