Zer egin genuen abenduan?
Argi dago COVIDaren pandemia eragin handia izaten ari dela baserriko eta gaztandegiko lanean, baina hilabetearen laburpenari beste gai bat- zuekin ekingo diogu. Une honetan, gure desio bakarra Lur Planetako pertsona guztiek 2021 hobeaz gozatzea da, eta 2020ko arazo ugarie- tatik ikastea. |
Egurraldia dela eta...
| Guztira, 505 litro euri bildu genuen euri-neurgailuan, baina horietatik 250 litro 8 egunetakoak baino ez ziren izan, abenduaren 5etik 12ra bitarte- koak, eta beste batzuetakoak, hilaren 27ko gauetik hil amaiera bitarte- 160koak. Batzuetan, Matienzon euria ari zuenean, elurra ari zuen Ordun- teko mendietan edota Armañónen. |
| Tenperatura minimoak eta maximoak dezente aldatu ziren: egunsenti- koak 1,8 ºC-tik 13,7 ºC-ra eta maximoak 17 ºC-ra igo ziren egun pare batean. Hartara, oro har, giro epela izan zen urteko garai horretarako, egunen bat hotzagoa izan bazen ere. Egunsenti ikusgarriak izan geni- tuen oskarbi zegoen egunetan, |
|
| nahiz eta horrelako egunetan ohiki behe-lainoa lagun izaten dugun Haranaren beheko aldean. |
|
|
Hileko errezeta: tipulin karamelizatu saltsa | 2 koilarakada oliba-olio
4 tipulin handi, mehe-mehe mozturik (bi katilu betetzeko adina)
Gatza eta piperbeltza nahierara
Koilarakada 1 sagardo-ozpin edo ozpin
Katilu 1 ½ jogurt natural
Koilarakada 1 baratzeko tipulin-hosto (chives)
Ogia edo crackerrak zerbitzatzeko
Berotu olioa zartaginean. Bota tipulinak eta ondu gatz eta piperbeltzarekin nahierara. Bigundu, noizbehinka eraginez eta beroa murriztuz beharrezkoa izanez gero, harik eta tipulinak gorritu arte (15 bat minutu). Utzi hozten epeldu arte. Jarri jogurta bol batean eta bota tipulinak eta ozpina. Nahasi ongi eta erantsi gatza, piperbeltza eta tipulin-hostoak nahierara. Banakako boletan banandu, gainerako tipulin-hostoekin. Zerbitzatu ogiarekin edo crack- errekin. |
Zer bazkatu zuten behiek? | Abenduan, behiek alpapa, ilarrak, belar ondua, silo-belarra eta pentsu pixka bat jan zuten. Behi antuak eta bigantxak beti aritu ziren bazkan, euririk ari ez bazuen. Dena dela, euriek harana eraldatu egin dute eta belatzeak belarrez gainezka daude. |
|
Abenduan lau zekor jaio ziren. Berriz ere, adierazgarria da biga-gabezia. |
Hileko...?.... loreak
| Baserriko eremu ezberdinetara joatean, landare piloa ikusten ari gara loratzen, bere ohiko garaian ez bada ere. Hona hemen abenduan ikusi genituen seietako hiru: | Leucanthemum vulgare, margarita-mota bat. Bere loratze-garaia ekainetik abuzturakoa da. |
| Primula vulgaris, sanjose-lorea: martxoa – ekaina. |
| Lonicera pericyclamenum, atxaparra: ekaina – urria. |
|
Pertsona batzuek Brexitak gaztandegian izan duen eraginari buruz gal- detu digute, batez ere, kontuan hartuta taldeko pertsona bat ingelesa dela (britainiar herritarra). Pertsona hori 1988tik bizi da EAEn (eta aurre- tik Madrilen), eta bizileku-paperak eta gidabaimena ezarritako denboran eta moduan aldatzea lortu du, nahiz eta bigarren kasuan zailtasunen bat izan. Beraz, gaztandegiak orain arte bezala jarraituko du lanean. Bestalde, gure esnekiak, ez Erresuma Batura, ez beste herrialderen batera esporta- tzen ez ditugunez (izan ere, gure esnekien % 99 baserriko 100 km-ko erra- dioan saltzen da), ez dugu paperik aldatu behar merkaturatzeari begira, eta ez dugu Brexitaren ondoriozko aldaketa garrantzitsurik aurreikusten gure merkataritza-perspektibetan. Azkenik, gurean sartzen den ezer (bo- tilak, papera, ontziak...) ez dator Erresuma Batutik. |
Online-tailerrean parte hartu genuen abenduan, Enkarterrik (Enkarterriko Landa Garapena) antolatuta, berrikuntza sustatzeko politikaren barruan. Bi esperientzia berritzaile aurkeztu ziren: bata, "elikagai berritzaileei" buruzk- oa; eta bestea, elikagai galkorren bizitza erabilgarria luzatzeko teknika berri bati buruzkoa. Hainbat ekimen berri sortzen ari dira inguruan, hala nola glutenik gabeko okindegia edo ardi-artilerako erabilera berriak. Horrelako tailerrek informazioa eta esperientziak trukatzea errazten dute.
|
Arestian aipatu bezala, COVIDaren pandemia Vista Alegreko bizitza eta lana baldintzatzen ari da, beste pertsona guztienak bezala. Urte amaierako eba- luazioa egingo dugu, jakina, aurtengo ezohiko urteak eragin dituen aldaketak ikusteko; baina, argi dago azoketako salmentek behera egin dutela, eta den- da txiki batzuetako salmentek, berriz, bere horretan jarraitu dutela, baita gora egin ere, gorabehera handirik gabe. Urteroko azoka asko eta asteroko hainbat bertan behera geratu dira, auskalo noiz arte. Ez gara azoka askotara joatekoak, baina batzuk oso garrantzitsuak dira, Bilboko santomasak kasurako. Urteetan lehen aldiz geratu da bertan behera aurten. Bilboko baserritarren asteroko azoka bertan behera geratu zen martxo garaian eta apirilaren zati batean, baina gero berreskuratu egin zen, nahiz eta, bistan denez, askoz ere arau zorrotzagoekin. Bertan, salmentek behera egin dute, besteak beste, jakina, dastatzeko gaztarik eskaintzen ez delako eta, probatu gabe, jendeak erosteko joera txikiagoa duelako. Bestalde, gure kostuek gora egin dute, eskularruen, maskaren, gelen eta abarren gastu berria dela eta. Hala ere, behin eta berriz esaten ari garen bezala, gure egoera pribilegiatua da, osasun-krisia hasi zenetik salmentak galdu dituzten pertsonak baitaude. |
Esnearen kalitatea
|
Parametroa
|
Emaitza onena
|
Emaitza
|
|
|
|
Gantza
|
>3,70
|
4,20
|
Proteina
|
>3,10
|
3,33
|
Bakteriologia
|
<100.000
|
20.000 |
Zelula somatikoak
|
c. 150.000
|
176.000
|
Inhibidoreak
|
Ez
|
Ez
|
|